Fazla Mesai Ücreti ve İspatı
Uygulamada fazla mesai olarak bilinen fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışmanın nasıl ispatlanacağı önemli sorunlardan biridir. Bu yazımızda “fazla mesai ispatı nasıl yapılır” sorusunun cevabı aranacaktır.
Fazla Mesai İspatı Nasıl Yapılır?
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçinin bu iddiasını ispatlaması gerekir. Bu noktada varsa nöbet çizelgeleri, araç takip formları, işe giriş ve çıkış saatlerini gösterir puantaj kayıtları ile elektronik takip verileri fazla mesainin ispatlanması noktasında geçerli belgelerdir. Eğer bu belgeler yoksa fazla mesai yapıldığı tanık beyanlarıyla da ispatlanabilir. Ayrıca ispat için yeterli delil ve tanık beyanları olmasa da işçinin yapmış olduğu işin niteliği fazla çalışma yapılmasını zorunlu hale getiriyorsa mahkemece fazla mesai yapıldığına karar verilebilir.
Fazla Mesai İspatı Noktasında Kimler Tanıklık Edebilir?
Fazla mesainin ispatı için işyerindeki çalışma düzenini bilebilecek kişiler tanıklık edebileceğinden özellikle işyeri çalışanlarının beyanları geçerli kabul edilecektir. İşyerindeki çalışma düzeni zaman içinde değişebileceğinden tanıkların beyanları işyerinde çalıştıkları sürelerle sınırlıdır. Ayrıca Yargıtay vermiş olduğu bazı kararlarda işverene karşı dava açan kişilerin tanıklıklarının fazla mesainin ispatı noktasında yeterli olmayacağını belirtmiştir.
Elektronik Giriş ve Çıkış Sistemi Verileri Gerçeği Yansıtmıyorsa Ne Yapılmalıdır?
Fazla mesai ispatı noktasında önemli veriler olan elektronik giriş ve çıkış sistemi verileri (kart basma, parmak okuma vs) gerçeği yansıtmıyorsa veya sonradan üzerinde değişiklik yapıldığı düşünülüyorsa bu iddialar dava dilekçesinde belirtilerek mahkemeden teknik inceleme talep edilmelidir.
İmzalı Ücret Bordrosunda Fazla Mesai Tahakkuku Varsa İşçi Fazla Mesai Talep Edebilir mi?
İşçi tarafından ihtirazi kayıt konulmadan imzalanan ücret bordrosunda fazla mesai tahakkuku varsa ve işçi bordroda gösterilenden daha çok fazla mesai yaptığını iddia ediyorsa fazla mesai ispatı yazılı delille yapılmalıdır. İşçi söz konusu dönemlerle ilgili yazılı delil sunamıyorsa fazla mesai tahakkuku olan dönemler için fazla mesai hesaplanmaz. Ancak Yargıtay vermiş olduğu bazı kararlarda işçinin bordroda gösterilenden daha çok fazla mesai yaptığının açık olması halinde fazlaya ilişkin hesaplama yapılabileceğini belirtmiştir. Yine işçi ücretinin kayıtlarda düşük gösterilmesi halinde işçinin fazlaya ilişkin haklarını talep edebilmesi mümkündür.
Ayrıca Yargıtay vermiş olduğu kararlarda ücretlerin banka aracılığıyla ödenmesi durumunda bordroların imzalı gibi değerlendirileceğini belirtmiştir. Ancak istisnai de olsa aksi kararlar mevcuttur.
İşyerinde Üçlü Vardiya Düzeni Varsa Fazla Mesai Nasıl İspatlanır?
Eğer işyerinde üçlü vardiya düzeni varsa ve vardiyaların çakışmasının olası olmaması nedeniyle fazla çalışma yapılması mümkün görülmüyorsa fazla çalışma yazılı delille ispatlanmalıdır.
